خانوادهی آفتابپرستان Chamaeleonidae، خانوادهای از زیرراستهی مارمولکسانیان، از راستهی پولکداران و از ردهی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش سوم خانوادهی آفتابپرستان میپردازد با ۲۶ گونه (از ۱۳۵ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی Chamaeleoninae
سردهی Archaius
نام: آفتابپرست ببری Tiger chameleon
نام علمی: Archaius tigris
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای گرمسیری و باغهای روستایی کشور جزیرهای سیشل در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۶ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Alex Zehnder
سردهی Chamaeleo
نام: آفتابپرست آفریقایی (آفتابپرست ساحل) African chameleon
نام علمی: Chamaeleo africanus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها، درختچهزارها و نیزارهای گرمدشتهای خشک کشورهای موریتانی، کامرون، آفریقای مرکزی، مصر، مالی، نیجر، نیجریه، بنین، سودان، و سودان جنوبی در شمال قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۶ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Jan Fischer Rasmussen
نام: آفتابپرست عربی Arabian chameleon
نام علمی: Chamaeleo arabicus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها، درختچهزارها، باغها و کشتزارهای کشورهای عمان و یمن در غرب قارهی آسیا
اندازه: -
نگاره: Vojtech Vita
نام: آفتابپرست پردهدار (آفتابپرست روبندهدار) Veiled chameleon
نام علمی: Chamaeleo calyptratus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها، درختچهزارها، بوتهزارها، درهها و منطقههای کوهستانی و خشک غرب کشور یمن و جنوب غربی عربستان در غرب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۵ تا ۶۰ سانتیمتر برای نرها و ۲۰ تا ۴۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Ger Bosma
(آشنایی بیشتر با آفتابپرست پردهدار)
نام: آفتابپرست معمولی Common chameleon
نام علمی: Chamaeleo chamaeleon
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و درختچهزارهای کشورهای پیرامون دریای مدیترانه در جنوب قارهی اروپا، شمال آفریقا و منطقهی خاورمیانه (جنوب یونان، مالت، جنوب پرتغال، جنوب اسپانیا، جنوب شرقی ترکیه، قبرس، جنوب ایتالیا، صحرای غربی، مراکش، الجزایر، تونس، لیبی، مصر، اردن، جنوب غربی عربستان، یمن، لبنان، سوریه و عراق)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: -
نام: آفتابپرست گردنپردهای Flap-necked chameleon
نام علمی: Chamaeleo dilepis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کرانهای، گرمدشتهای خشک و نمناک و درختزارهای زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۵ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Tris Enticknap
نام: آفتابپرست برازنده Graceful chameleon
نام علمی: Chamaeleo gracilis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها، بوتهزارهای نزدیک کشتزارها و گرمدشتهای غرب، مرکز و شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۰ تا ۳۸ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Mark Piazzi
نام: آفتابپرست هموار Smooth chameleon
نام علمی: Chamaeleo laevigatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای بروندی، رواندا، کنیا، سودان، سودان جنوبی، اوگاندا، تانزانیا، زامبیا، اریتره، اتیوپی و کامرون در قارهی آفریقا
اندازه: -
نگاره: Bruno Conjeaud
نام: آفتابپرست سکوترایی Socotran chameleon
نام علمی: Chamaeleo monachus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچهزارهای انبوه و نخلستانهای گروهجزیرهی سُکوترا وابسته به کشور یمن در خلیج عدن در غرب قارهی آسیا
اندازه: -
نگاره: Prasadkotian
نام: آفتابپرست ناماکا Namaqua chameleon
نام علمی: Chamaeleo namaquensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای خشک و نیمهخشک، بیابان نامیب و درختچهزارهای کارو در غرب کشور آفریقای جنوبی، غرب نامیبیا و جنوب آنگولا در جنوب غربی قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۵ سانتیمتر
نگاره: Olga Ernst
نام: آفتابپرست سنگالی Senegal chameleon
نام علمی: Chamaeleo senegalensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای گرمسیری یا نیمهگرمسیری، گرمدشتهای نمناک و خشک و منطقههای نیمهبیابانی غرب قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Chris Kirby-Lambert
نام: آفتابپرست هندی Indian chameleon
نام علمی: Chamaeleo zeylanicus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای هند، سریلانکا و جنوب شرقی پاکستان در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۷ سانتیمتر، دُم به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: A N Suresh Kumar
سردهی Furcifer
نام: آفتابپرست فرشته Angel's chameleon
نام علمی: Furcifer angeli
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای شمال غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۲ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Madcham.de
نام: آفتابپرست آنتیمنا Antimena chameleon
نام علمی: Furcifer antimena
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جنوب غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۴ سانتیمتر برای نرها و ۱۷ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Christian Sanchez
نام: آفتابپرست دونوار Two-banded chameleon
نام علمی: Furcifer balteatus
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جنوب شرقی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۴ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Madcham.de
نام: آفتابپرست بلالاندا Belalanda chameleon
نام علمی: Furcifer belalandaensis
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارهای پیرامون شهر کوچک بِلالاندا در جنوب غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۰ تا ۲۲ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Madcham.de
نام: -
نام علمی: Furcifer bifidus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای شمال شرقی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۲ سانتیمتر برای نرها و ۳۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Madcham.de
نام: آفتابپرست گوهردار Jewelled chameleon
نام علمی: Furcifer campani
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: سبزهزارها، خلنگزارها و درختچهزارهای منطقهی کوهستانی مرکز کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتیمتر، دُم کمتر از یک دوم درازای بدن
نگاره: Phelsumaniac
نام: آفتابپرست جزیرههای کومور Comoro Islands Chameleon
نام علمی: Furcifer cephalolepis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشور جزیرهای کومور در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۹ سانتیمتر
نگاره: Antoine Baglan
نام: آفتابپرست لابورد Labord's chameleon
نام علمی: Furcifer labordi
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جنوب غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۰/۸ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Frank Vassen
نام: آفتابپرست فرش Carpet chameleon
نام علمی: Furcifer lateralis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و درختچهزارهای کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۷ تا ۲۵ سانتیمتر، دُم کمتر از یک دوم درازای بدن
نگاره: Ken Behrens
نام: آفتابپرست فرش جنوبی Southern Carpet Chameleon
نام علمی: Furcifer major
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جنوب و جنوب غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۱ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Mitchberk
نام: آفتابپرست کوچک Lesser chameleon
نام علمی: Furcifer minor
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها، چراگاهها و کشتزارهای مرکز کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۴ سانتیمتر برای نرها و ۱۶ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Mt aus b
نام: آفتابپرست نیکوسیا Nicosia's Chameleon
نام علمی: Furcifer nicosiai
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای غرب کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۸ سانتیمتر برای نرها و ۱۷ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Amiralles
نام: آفتابپرست غولپیکر مالاگاسی Malagasy giant chameleon
نام علمی: Furcifer oustaleti
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۶۸/۵ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Hanne Christensen
نام: آفتابپرست پلنگی Panther chameleon
نام علمی: Furcifer pardalis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای شمال شرقی، شمال و شمال غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۵۵ سانتیمتر برای نرها و ۳۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Jean-Jacques Viemon
گونههای خانوادهی آفتابپرستان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین