خانواده‌ی آفتاب‌پرستان Chamaeleonidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی مارمولک‌سانیان، از راسته‌ی پولک‌داران و از رده‌ی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش سوم خانواده‌ی آفتاب‌پرستان می‌پردازد با ۲۶ گونه (از ۱۳۵ گونه) آشنا می‌شویم.

دنباله‌ی زیرخانواده‌ی Chamaeleoninae
سرده‌ی Archaius

نام: آفتاب‌پرست ببری Tiger chameleon
نام علمی: Archaius tigris
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، کلان‌کشتزارها و باغ‌های روستایی کشور جزیره‌ای سیشل در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۶ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Alex Zehnder

سرده‌ی آفتاب‌پرست‌های معمولی Chamaeleo

نام: آفتاب‌پرست آفریقایی (آفتاب‌پرست ساحل) African chameleon
نام علمی: Chamaeleo africanus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای دارای پوشش گیاهی بوته‌ای مدیترانه‌ای، چشمه‌ها و واحه‌های آب شیرین، شورمرداب‌ها (با سبزه‌های نمایان)، زمین‌های کشت‌پذیر و باغ‌های روستایی کشورهای کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، مصر، اریتره، اتیوپی، گابن، مالی، موریتانی، نیجر، نیجریه و سودان در شمال قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۶ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Jan Fischer Rasmussen

نام: آفتاب‌پرست عربی Arabian chameleon
نام علمی: Chamaeleo arabicus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای معتدل، زمین‌های کشت‌پذیر، کلان‌کشتزارها و باغ‌های روستایی جنوب کشور عمان و جنوب غربی کشور یمن در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Vojtech Vita

نام: آفتاب‌پرست پرده‌دار (آفتاب‌پرست روبنده‌دار) Veiled chameleon
نام علمی: Chamaeleo calyptratus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، کلان‌کشتزارها و باغ‌های روستایی غرب کشور یمن و جنوب غربی کشور عربستان در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۵ تا ۶۰ سانتی‌متر برای نرها و ۲۰ تا ۴۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Ger Bosma

نام: آفتاب‌پرست معمولی Common chameleon
نام علمی: Chamaeleo chamaeleon
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارهای دارای پوشش گیاهی بوته‌ای مدیترانه‌ای، کلان‌کشتزارها و باغ‌های روستایی کشورهای ترکیه، یونان، قبرس و مالت در جنوب شرقی قاره‌ی اروپا، کشورهای لبنان، اسرائیل، اردن، سوریه، عربستان، یمن و عراق در غرب قاره‌ی آسیا و کشورهای مصر، لیبی، الجزایر، تونس، مراکش و صحرای غربی در شمال قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۰ تا ۴۰ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: -

نام: آفتاب‌پرست گردن‌پرده‌ای Flap-necked chameleon
نام علمی: Chamaeleo dilepis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک و نمناک، درختچه‌زارهای خشک و نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و باغ‌های روستایی کشورهای آنگولا، بوتسوانا، بوروندی، کامرون، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، گینه‌ی استوایی، اسواتینی، اتیوپی، گابن، کنیا، مالاوی، موزامبیک، نامیبیا رواندا، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، زامبیا و زیمبابوه در شرق، مرکز و جنوب قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۵ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Tris Enticknap

نام: آفتاب‌پرست برازنده Graceful chameleon
نام علمی: Chamaeleo gracilis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک و نمناک، سبزه‌زارهای بلندی‌های نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و باغ‌های روستایی کشورهای آنگولا، بنین، بورکینافاسو، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، ساحل عاج، اتیوپی، گامبیا، غنا، گینه، گینه‌ی بیسائو، کنیا، لیبریا، مالی، نیجریه، سنگال، سیرالئون، سومالی، تانزانیا و توگو در غرب، مرکز و شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۰ تا ۳۸ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Mark Piazzi

نام: آفتاب‌پرست هموار Smooth chameleon
نام علمی: Chamaeleo laevigatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک و نمناک، رودها و جویبارهای همیشگی (دربرگیرنده‌ی آبشارها)، رودها و جویبارهای موسمی، دوره‌ای و نامنظم و خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارهای کشورهای بوروندی، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری دموکراتیک کنگو، اتیوپی، کنیا، رواندا، سودان جنوبی، سودان، تانزانیا، اوگاندا و زامبیا در مرکز قاره‌ی آفریقا
اندازه: -
نگاره: Bruno Conjeaud

نام: آفتاب‌پرست سکوترایی Socotran chameleon
نام علمی: Chamaeleo monachus
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، رودها و جویبارهای موسمی، دوره‌ای و نامنظم و کلان‌کشتزارهای گروه‌جزیره‌ی سکوترا وابسته به کشور یمن در شاخاب عدن در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Prasadkotian

نام: آفتاب‌پرست ناماکا Namaqua chameleon
نام علمی: Chamaeleo namaquensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، بیابان‌های داغ و تلماسه‌های شنی کرانه‌ای غرب کشور آفریقای جنوبی، غرب نامیبیا و جنوب غربی آنگولا در جنوب غربی قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۵ سانتی‌متر
نگاره: Olga Ernst

نام: آفتاب‌پرست سنگالی Senegal chameleon
نام علمی: Chamaeleo senegalensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک و نمناک، باغ‌های روستایی و منطقه‌های شهری کشورهای بنین، بورکینافاسو، کامرون، ساحل عاج، گامبیا غنا، گینه، گینه‌ی بیسائو، مالی، نیجر، نیجریه، سنگال و توگو در غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Chris Kirby-Lambert

نام: آفتاب‌پرست هندی Indian chameleon
نام علمی: Chamaeleo zeylanicus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و چشمه‌ها و واحه‌های آب شیرین کشورهای هند، سری‌لانکا و جنوب شرقی پاکستان در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۷ سانتی‌متر، دُم به درازای ۲۰ سانتی‌متر
نگاره: A N Suresh Kumar

سرده‌ی آفتاب‌پرست‌های پاچنگالی Furcifer

نام: آفتاب‌پرست فرشته Angel's chameleon
نام علمی: Furcifer angeli
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری شمال غربی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۲ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Madcham.de

نام: آفتاب‌پرست آنتیمنا Antimena chameleon
نام علمی: Furcifer antimena
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب غربی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۴ سانتی‌متر برای نرها و ۱۷ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Christian Sanchez

نام: آفتاب‌پرست دونوار Two-banded chameleon
نام علمی: Furcifer balteatus
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب شرقی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۴ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Madcham.de

نام: آفتاب‌پرست بلالاندا Belalanda chameleon
نام علمی: Furcifer belalandaensis
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری پیرامون شهر کوچک بِلالاندا در جنوب غربی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۰ تا ۲۲ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Madcham.de

نام: -
نام علمی: Furcifer bifidus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری شمال شرقی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۲ سانتی‌متر برای نرها و ۳۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Madcham.de

نام: آفتاب‌پرست گوهردار Jewelled chameleon
نام علمی: Furcifer campani
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری مرکز کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتی‌متر، دُم کمتر از یک دوم درازای بدن
نگاره: Phelsumaniac

نام: آفتاب‌پرست جزیره‌های کومور Comoro Islands Chameleon
نام علمی: Furcifer cephalolepis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، باغ‌های روستایی، منطقه‌های شهری و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشور جزیره‌ای کومور در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۹ سانتی‌متر
نگاره: Antoine Baglan

نام: آفتاب‌پرست لابورد Labord's chameleon
نام علمی: Furcifer labordi
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب غربی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۰/۸ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Frank Vassen

نام: آفتاب‌پرست فرش Carpet chameleon
نام علمی: Furcifer lateralis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های نمناک، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، باغ‌های روستایی و منطقه‌های شهری شرق کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۷ تا ۲۵ سانتی‌متر، دُم کمتر از یک دوم درازای بدن
نگاره: Ken Behrens

نام: آفتاب‌پرست فرش جنوبی Southern Carpet Chameleon
نام علمی: Furcifer major
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، کلان‌کشتزارها، باغ‌های روستایی و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب و جنوب غربی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۱ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Mitchberk

نام: آفتاب‌پرست کوچک Lesser chameleon
نام علمی: Furcifer minor
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و کلان‌کشتزارهای مرکز کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۴ سانتی‌متر برای نرها و ۱۶ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Mt aus b

نام: آفتاب‌پرست نیکوسیا Nicosia's Chameleon
نام علمی: Furcifer nicosiai
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری غرب کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۸ سانتی‌متر برای نرها و ۱۷ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Amiralles

نام: آفتاب‌پرست غول‌پیکر مالاگاسی Malagasy giant chameleon
نام علمی: Furcifer oustaleti
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک و نمناک، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، زمین‌های کشت‌پذیر، چراگاه‌ها، کلان‌کشتزارها، باغ‌های روستایی، منطقه‌های شهری و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۶۸/۵ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Hanne Christensen

نام: آفتاب‌پرست پلنگی Panther chameleon
نام علمی: Furcifer pardalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، کلان‌کشتزارها، باغ‌های روستایی و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری شمال و شمال شرقی کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۵۵ سانتی‌متر برای نرها و ۳۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Jean-Jacques Viemon

گونه‌های خانواده‌ی آفتاب‌پرستان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم)

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین