خانواده‌ی دوگانه‌انگشتان یا گکویان دوگانه‌انگشت Diplodactylidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی مارمولک‌سانیان، از راسته‌ی پولک‌داران و از رده‌ی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش پنجم خانواده‌ی دوگانه‌انگشتان می‌پردازد با ۲۵ گونه (از ۱۲۵ گونه) آشنا می‌شویم.
سرده‌ی گکوهای نوک‌دار Rhynchoedura
نام: گکوی نوک‌دار مرزی Border beaked gecko
نام علمی: Rhynchoedura angusta
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت‌های نیو ساوت ولز، استرالیای جنوبی و کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Jules Farquhar
نام: گکوی نوک‌دار حوزه‌ی ایر Eyre Basin beaked gecko
نام علمی: Rhynchoedura eyrensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شرق ایالت استرالیای جنوبی، جنوب شرقی سرزمین شمالی، ایالت نیو ساوت ولز و جنوب غربی ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Stephen Mahony
نام: گکوی نوک‌دار بریگالو Brigalow beaked gecko
نام علمی: Rhynchoedura mentalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Ryan Francis
نام: گکوی نوک‌دار شرقی Eastern beaked gecko
نام علمی: Rhynchoedura ormsbyi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های خشک ایالت‌های نیو ساوت ولز و کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵ سانتی‌متر، دُم کوتاه‌تر
نگاره: Wes Read
نام: گکوی نوک‌دار غربی Western beaked gecko
نام علمی: Rhynchoedura ornata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های خشک تا نیمه‌خشک کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۴/۵ سانتی‌متر
نگاره: Anders Zimny
نام: گکوی نوک‌دار شمالی Northern beaked gecko
نام علمی: Rhynchoedura sexapora
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌ی کیمبرلی در ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Anders Zimny
سرده‌ی گکوهای خاردُم Strophurus
نام: گکوی خاردم گلدفیلد Goldfields spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus assimilis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای منطقه‌های خشک و نیمه‌خشک جنوب ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: بدن به درازای ۱۲/۸ سانتی‌متر
نگاره: Jules Farquhar
نام: گکوی خاردم شمالی Northern spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus ciliaris
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای منطقه‌های خشک و نیمه‌خشک و گرمسیری کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: بدن به درازای ۱۳/۸ سانتی‌متر
نگاره: Jordan mulder
نام: گکوی کنگو Congoo gecko
نام علمی: Strophurus congoo
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارهای منطقه‌های خشک شمال ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۹ سانتی‌متر، دُم کوتاه‌تر
نگاره: Stephen Zozaya
نام: گکوی گوهرنشان Jewelled gecko
نام علمی: Strophurus elderi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: بیابان‌ها، سبزه‌زارها و درختچه‌زارهای کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۷ سانتی‌متر، دُم کوتاه
نگاره: Nick Volpe
نام: گکوی فاسمید آرنهم Arnhem phasmid gecko
نام علمی: Strophurus horneri
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سبزه‌زارهای سرزمین شمالی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۶ سانتی‌متر، دُم کوتاه
نگاره: Christopher J Jolly
نام: گکوی خاردم جنوبی Southern spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus intermedius
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای منطقه‌های نیمه‌خشک کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۴ سانتی‌متر، دُم کوتاه
نگاره: Bruce King
نام: گکوی فاسمید جنوبی Southern phasmid gecko
نام علمی: Strophurus jeanae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های خشک شمال سرزمین شمالی و شمال ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Chris Nelson
نام: گکوی خاردم کریستین Kristin's spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus krisalys
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها، درختچه‌زارها و گرم‌دشت‌های ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Kieran Palmer
نام: گکوی راه‌راه دم‌کوتاه Short-tailed striped gecko
نام علمی: Strophurus mcmillani
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی و سبزه‌زارهای ایالت استرالیای غربی و شمال غربی سرزمین شمالی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۶/۱ سانتی‌متر
نگاره: Stephen Zozaya
نام: گکوی راه‌راه تنومند Robust striped gecko
نام علمی: Strophurus michaelseni
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Matt Summerville
نام: گکوی خاردم اکسموث Exmouth spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus rankini
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای غرب ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۳ سانتی‌متر، دُم دو سوم این اندازه
نگاره: Jacob Loyacano
نام: گکوی راه‌راه رابینسون Robinson's Striped Gecko
نام علمی: Strophurus robinsoni
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی و سبزه‌زارهای ایالت استرالیای غربی و سرزمین شمالی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Ian Bool
نام: گکوی خاردم غربی Western spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus strophurus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Frank Deschandol
نام: گکوی راه‌راه فاسمید Phasmid striped gecko
نام علمی: Strophurus taeniatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی و سبزه‌زارهای سرزمین شمالی و ایالت‌های کوئیزلند و استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Stephen Zozaya
نام: گکوی خاردم طلایی Golden spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus taenicauda
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها و درختچه‌زارهای ایالت‌های نیو ساوت ولز و کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۷ سانتی‌متر، دُم کوتاه‌تر
نگاره: Nick Gale
نام: گکوی چشم‌طلایی Golden-eyed gecko
نام علمی: Strophurus trux
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: مرکز ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۹ سانتی‌متر، دُم ۵۰ تا ۶۰ درصد این اندازه
نگاره: Nick Gale
نام: گکوی خاردم ولینگتون Wellington's spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus wellingtonae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سبزه‌زارها و گرم‌دشت‌های غرب ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۶ سانتی‌متر
نگاره: Jake Meney
نام: گکوی خاردم شرقی Eastern spiny-tailed gecko
نام علمی: Strophurus williamsi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های نیمه‌خشک، گرم‌دشت‌ها، جنگل‌های سخت‌برگ، درخت‌زارها و درختچه‌زارهای شرق کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶ سانتی‌متر، دُم به درازای ۵ سانتی‌متر
نگاره: Nick Gale
(آشنایی بیشتر با گکوی خاردم شرقی)
سرده‌ی Tukutuku
نام: گکوی رنگی‌پوش Harlequin gecko
نام علمی: Tukutuku rakiurae
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارها و تالاب‌های جنوب جزیره‌ی اِستوارت کشور نیوزیلند در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱۳ گرم، پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۱ سانتی‌متر، دُم کوتاه‌تر از این اندازه
نگاره: Philip Melgren LPSNZ
(رنگ: شبکه‌ای از رنگ‌های قهوه‌ای، سبز روشن یا سبز زیتونی با سایه‌های قهوه‌ای نارنجی یا سرخ نارنجی با خط‌های نازک سفید یا خاکستری در پشت و قهوه‌ای یا خاکستری کم‌رنگ با لکه‌های قهوه‌ای یا سبز در شکم، کف دهان به‌رنگ خاکستری یا صورتی و کام دهان به‌رنگ آبی یا خاکستری تیره، همچنین زبان خاکستری یا نیلی و چشم‌ها به‌رنگ زرد روشن)
گونه‌های خانواده‌ی دوگانه‌انگشتان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم)
بن‌مایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین
