
خانوادهی گکویان Gekkonidae، خانوادهای از زیرراستهی گکوسانیان، از راستهی پولکداران و از ردهی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش چهارم خانوادهی گکویان میپردازد با ۳۰ گونه (از ۲۹۸ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی Uroplatinae
سردهی گکوهای روزگرد Phelsuma

نام: گکوی روزگرد ابوت Abbott's day gecko
نام علمی: Phelsuma abbotti
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمهگرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، درختچهزارهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، باغهای روستایی و منطقههای شهری کشور جزیرهای سیشل و شمال و غرب کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۶ سانتیمتر، دُم به درازای ۸/۴ سانتیمتر
نگاره: Ach_Gecko

نام: گکوی روزگرد آندامان Andaman day gecko
نام علمی: Phelsuma andamanensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی و منطقههای شهری گروهجزیرهی آندامان وابسته به کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتیمتر
نگاره: Reptitom

نام: گکوی روزگرد کوچک سیشل Seychelles small day gecko
نام علمی: Phelsuma astriata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمهگرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، درختچهزارهای خشک و نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی و منطقههای شهری کشور جزیرهای سیشل در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶ سانتیمتر، دُم به درازای ۷ سانتیمتر
نگاره: Jürgen Wittmann

نام: گکوی روزگرد باربر Barbour's day gecko
نام علمی: Phelsuma barbouri
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرمدشتهای خشک و منطقههای صخرهای (پرتگاههای درونبومی و قلههای کوهستانی) در شرق کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۳/۵ سانتیمتر
نگاره: Vincent Porcher

نام: گکوی روزگرد جزیرهی رئونیون Reunion Island day gecko
نام علمی: Phelsuma borbonica
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشور جزیرهای موریس و جزیرهی رئونیون (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۹ سانتیمتر، دُم به درازای ۹/۱ سانتیمتر
نگاره: Emmanuel Van Heygen

نام: گکوی روزگرد دمآبی Blue-tailed day gecko
نام علمی: Phelsuma cepediana
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشور جزیرهای موریس در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۹/۵ تا ۱۴ سانتیمتر
نگاره: -

نام: گکوی روزگرد زیتونی Olive day gecko
نام علمی: Phelsuma dubia
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، منطقههای شهری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری شرق کشور تانزانیا، شرق موزامبیک، جنوب شرقی کنیا، غرب ماداگاسکار و کومور، جزیرهی زنگبار وابسته به کشور تانزانیا و جزیرهی مایوت (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۸ سانتیمتر، دُم به درازای ۸/۷ سانتیمتر
نگاره: Naturgucker.de

نام: گکوی روزگرد گلوزرد Yellow-throated day gecko
نام علمی: Phelsuma flavigularis
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری مرکز شرق کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۶ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۰/۴ سانتیمتر
نگاره: Ach_Gecko

نام: گکوی روزگرد غولپیکر ماداگاسکار Madagascar giant day gecko
نام علمی: Phelsuma grandis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، منطقههای شهری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری شمال کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۸ سانتیمتر
نگاره: Charles Sharp

نام: گکوی روزگرد خالدار Speckled day gecko
نام علمی: Phelsuma guttata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری شمال شرقی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۲ سانتیمتر، دُم به درازای ۷/۸ سانتیمتر
نگاره: Emmanuel Van Heygen

نام: گکوی روزگرد مورونداوا Morondava Day Gecko
نام علمی: Phelsuma hielscheri
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرمدشتهای خشک، درختچهزارهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، تلماسههای شنی کرانهای و باغهای روستایی مرکز و غرب کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۳ سانتیمتر، دُم به درازای ۸/۷ سانتیمتر
نگاره: Stephen Zozaya

نام: گکوی روزگرد آراستهی جزیرهی رئونیون Reunion Island ornate day gecko
نام علمی: Phelsuma inexpectata
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچهزارهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و باغهای روستایی جنوب جزیرهی رئونیون (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۸ سانتیمتر، دُم به درازای ۷/۲ سانتیمتر
نگاره: Rsagodzila

نام: گکوی روزگرد سر زرد Yellow-headed day gecko
نام علمی: Phelsuma klemmeri
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری شمال غربی و غرب کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۳ سانتیمتر، دُم به درازای ۴/۷ سانتیمتر
نگاره: Camilla Bjerke

نام: گکوی روزگرد طلایی خاکی Gold dust day gecko
نام علمی: Phelsuma laticauda
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، درختچهزارهای خشک و نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی، منطقههای شهری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشور جزیرهای کومور و شمال کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۰ تا ۱۳ سانتیمتر
نگاره: Dan Dzurisin

نام: گکوی روزگرد خطدار Lined day gecko
نام علمی: Phelsuma lineata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچهزارهای نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی، منطقههای شهری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری شمال و شرق کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Mok Youn Fai

نام: گکوی روزگرد ماداگاسکار Madagascar Day Gecko
نام علمی: Phelsuma madagascariensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی، منطقههای شهری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری شرق کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۲ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۲ سانتیمتر
نگاره: -

نام: گکوی روزگرد آراستهی موریس Mauritius ornate day gecko
نام علمی: Phelsuma ornata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و منطقههای شهری کشور جزیرهای موریس در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۳ سانتیمتر، دُم به درازای ۷/۷ سانتیمتر
نگاره: Aaneves.com

نام: گکوی روزگرد پاستور Pasteur's day gecko
نام علمی: Phelsuma pasteuri
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمهگرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی و کلانکشتزارهای جزیرهی مایوت (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۳ سانتیمتر، دُم به درازای ۶/۲ سانتیمتر
نگاره: Delphine D.

نام: گکوی روزگرد کوچک Lesser day gecko
نام علمی: Phelsuma pusilla
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری شرق کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۷ سانتیمتر، دُم به درازای ۴/۸ سانتیمتر
نگاره: Emmanuel Van Heygen

نام: گکوی روزگرد طاووس Peacock day gecko
نام علمی: Phelsuma quadriocellata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی، منطقههای شهری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری شرق کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتیمتر
نگاره: Hakoar

نام: گکوی روزگرد رابرت مرتنز Robert Mertens's day gecko
نام علمی: Phelsuma robertmertensi
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمهگرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، کلانکشتزارها و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری جزیرهی مایوت (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۶ سانتیمتر
نگاره: Emmanuel Van Heygen

نام: گکوی روزگرد زیپ Seipp's day gecko
نام علمی: Phelsuma seippi
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری شمال غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۹/۵ سانتیمتر
نگاره: Ach_Gecko

نام: گکوی روزگرد دمتخت Flat-tailed day gecko
نام علمی: Phelsuma serraticauda
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: کلانکشتزارهای شمال شرقی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۳ تا ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Ach_Gecko

نام: گکوی روزگرد استندینگ Standing's day gecko
نام علمی: Phelsuma standingi
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و درختچهزارهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری جنوب غربی کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۷۵ گرم، پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۱ تا ۱۳ سانتیمتر
نگاره: Nigel Voaden
(آشنایی بیشتر با گکوی روزگرد استندینگ)

نام: گکوی روزگرد لا دیگ La Digue day gecko
نام علمی: Phelsuma sundbergi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها، باغهای روستایی و منطقههای شهری کشور جزیرهای سیشل در شرق قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۳ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۲/۷ سانتیمتر
نگاره: -
سردهی Rhoptropella

نام: گکوی روزگرد ناماکا Namaqua day gecko
نام علمی: Rhoptropella ocellata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچهزارهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و بیابانهای سرد جنوب کشور نامیبیا و شمال غربی کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳ تا ۴ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Tyrone James Ping
سردهی گکوهای روزگرد نامیب Rhoptropus

نام: گکوی روزگرد نامیب Namib day gecko
نام علمی: Rhoptropus afer
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: بیابانهای سرد جنوب غربی کشور آنگولا و شمال غربی کشور نامیبیا در جنوب غربی قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Otto Bylén Claesson

نام: گکوی روزگرد نامیب بارنارد Barnard's Namib day gecko
نام علمی: Rhoptropus barnardi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرمدشتهای خشک، منطقههای صخرهای (پرتگاههای درونبومی و قلههای کوهستانی) و بیابانهای سرد جنوب غربی کشور آنگولا و شمال غربی و غرب کشور نامیبیا در جنوب غربی قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳ تا ۴/۹ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Markus Bollmann

نام: گکوی روزگرد نامیب بولتون Boulton's Namib day gecko
نام علمی: Rhoptropus boultoni
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرمدشتهای خشک، منطقههای صخرهای (پرتگاههای درونبومی و قلههای کوهستانی) و بیابانهای سرد مرکز غرب کشور نامبیبا در جنوب قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۵ تا ۷ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Mark Piazzi

نام: گکوی روزگرد نامیب برادفیلد Bradfield's Namib day gecko
نام علمی: Rhoptropus bradfieldi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای سنگی و خشک بیابان نامیب در کشور نامبیبا در جنوب قارهی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۴ سانتیمتر، دُم به درازای ۵/۶ سانتیمتر
نگاره: Gary Stephenson
گونههای خانوادهی گکویان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم) - (بخش دهم)
بنمایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین





