خانواده‌ی گکویان Gekkonidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی گکوسانیان، از راسته‌ی پولک‌داران و از رده‌ی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش پنجم خانواده‌ی گکویان می‌پردازد با ۳۰ گونه (از ۲۹۸ گونه) آشنا می‌شویم.
زیرخانواده‌ی گکوئیان Gekkoninae
سرده‌ی Agamura
نام: گکوی عنکبوتی ایرانی Persian spider gecko
نام علمی: Agamura persica
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی)، بیابان‌های داغ و زمین‌های کشت‌پذیر کشورهای ایران، پاکستان و افغانستان در قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۵ تا ۶/۵ سانتی‌متر برای نرها و ۴/۲ تا ۷/۷ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم به درازای ۲/۷ تا ۵/۹ سانتی‌متر برای نرها و ۳/۴ تا ۵/۹ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Avaart
سرده‌ی گکوهای زگیل‌دار Bunopus
نام: گکوی زمینی بلانفورد Blanford's ground gecko
نام علمی: Bunopus blanfordii
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی)، بیابان‌های داغ و زمین‌های کشت‌پذیر کشورهای اردن و اسرائیل در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Cataloging Nature
نام: گکوی صخره‌ای بلوچ Baluch rock gecko
نام علمی: Bunopus tuberculatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: بیابان‌های داغ و باغ‌های روستایی کشورهای ترکمنستان، افغانستان، پاکستان، ایران، کویت، عراق، سوریه، اردن، اسرائیل، عربستان، امارات، عمان و یمن در قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۸/۲ سانتی‌متر
نگاره: Roberto Sindaco
سرده‌ی گکوهای انگشت‌باریک Mediodactylus
نام: گکوی انگشت‌باریک لبنانی Lebanese thin-toed gecko
نام علمی: Mediodactylus amictopholis
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی) در کشورهای لبنان و سوریه در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Herpeton
نام: گکوی انگشت‌باریک مدیترانه‌ای Mediterranean thin-toed gecko
نام علمی: Mediodactylus danilewskii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای معتدل و باغ‌های روستایی کشورهای بلغارستان، یونان، ترکیه و اوکراین در جنوب قاره‌ی اروپا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵ تا ۵/۵ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Konstantinos Kalaentzis
نام: گکوی انگشت‌باریک کوچک آسیا Asia Minor thin-toed gecko
نام علمی: Mediodactylus heterocercus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارهای دارای پوشش گیاهی بوته‌ای مدیترانه‌ای، منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی)، باغ‌های روستایی و منطقه‌های شهری شرق کشور ایران، شمال عراق، شمال سوریه و جنوب شرقی ترکیه در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Musa Geçit
نام: گکوی ناو پولک ایلامی Ilamian keel-scaled gecko
نام علمی: Mediodactylus ilamensis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی) در رشته‌کوه زاگرس در استان ایلام در جنوب غربی کشور ایران در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Gabri Mtnez
نام: گکوی کوچی Kotschy's gecko
نام علمی: Mediodactylus kotschyi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای دارای پوشش گیاهی بوته‌ای مدیترانه‌ای، منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی)، زمین‌های کشت‌پذیر، چراگاه‌ها، کلان‌کشتزارها، باغ‌های روستایی و منطقه‌های شهری کشورهای یونان، مقدونیه شمالی، بلغارستان، صربستان، مجارستان و ایتالیا در جنوب قاره‌ی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۱۰ تا ۱۳ سانتی‌متر
نگاره: Naturgucker.de
نام: گکوی انگشت‌باریک مدیترانه‌ای شرقی Eastern Mediterranean Thin-toed Gecko
نام علمی: Mediodactylus orientalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارهای معتدل، منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی)، زمین‌های کشت‌پذیر، کلان‌کشتزارها و باغ‌های روستایی کشورهای یونان و قبرس در جنوب قاره‌ی اروپا
اندازه: -
نگاره: Rafi Amar
نام: گکوی انگشت‌باریک خاکستری Grey thin-toed gecko
نام علمی: Mediodactylus russowii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای معتدل، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، بیابان‌های داغ و معتدل و باغ‌های روستایی کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان، جنوب قزاقستان، شرق ایران و منطقه‌ی خودگردان سین‌کیانگ در شمال غربی چین در آسیای میانه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۳ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: -
سرده‌ی گکوهای ریش‌ریش‌انگشت Crossobamon
نام: گکوی انگشت‌شانه‌ای Comb-toed gecko
نام علمی: Crossobamon eversmanni
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، بیابان‌های داغ و معتدل، تلماسه‌های شنی کرانه‌ای و زمین‌های کشت‌پذیر کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، جنوب قزاقستان، شرق ایران، شمال غربی افغانستان و شمال غربی پاکستان در آسیای میانه
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتی‌متر
نگاره: Solovyeva Evgeniya
نام: گکوی سند Sind gecko
نام علمی: Crossobamon orientalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: بیابان‌های داغ و تلماسه‌های شنی کرانه‌ای جنوب کشور پاکستان و شمال غربی کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۶ سانتی‌متر
نگاره: -
سرده‌ی گکوهای انگشت‌خمیده Cyrtodactylus
نام: گکوی هندی بولانژه Boulenger's Indian gecko
نام علمی: Cyrtodactylus albofasciatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و سبزه‌زارهای تندابی یا نمناک موسمی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری رشته‌کوه گهات غربی در ایالت‌های مهاراشترا، کرناتکه و گوا در جنوب غربی کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Aaron Bloch
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی بالو Balu bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus baluensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشورهای برونئی، مالزی و اندونزی در شمال جزیره‌ی بورنئو در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Scott Macor
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی کمپوچیا Kampuchea bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus brevipalmatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب کشور میانمار، غرب و جنوب کشور تایلند و شمال کشور مالزی در شبه‌جزیره‌ی مالزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۹ سانتی‌متر، دُم کوتاه‌تر از این اندازه
نگاره: Rushen
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی بوشار Buchard's bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus buchardi
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری استان چامپاساک در جنوب کشور لائوس در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Thomas Calame
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی کتین Cattien bent-toed gecko
نام علمی: Cyrtodactylus cattienensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری استان‌های با ریا-وونگ تائو و دونگ نای در جنوب کشور ویتنام در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۹ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Jono Dashper
نام: گکوی زمینی کولگال Kollegal ground gecko
نام علمی: Cyrtodactylus collegalensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و کلان‌کشتزارهای ایالت‌های کرناتکه، تامیل نادو و گجرات در جنوب و غرب کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Karthik
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی پولو کوندور Pulo Condore Bow-fingered Gecko
نام علمی: Cyrtodactylus condorensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و کلان‌کشتزارهای جزیره‌ی کون سون در جنوب کشور ویتنام در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Scott Trageser
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی پیتر Peters's bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus consobrinus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های باتلاقی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشورهای برونئی، مالزی، اندونزی، سنگاپور و جنوب تایلند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۲/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۵/۳ سانتی‌متر
نگاره: YoyoFreelance
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی دارماندویل Darmandville bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus darmandvillei
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و رودها و جویبارهای موسمی، دوره‌ای و نامنظم جزیره‌های فلورس، کومودو، سامباوا و لومبوک وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Steven Wong
نام: گکوی زمینی دکن Deccan ground gecko
نام علمی: Cyrtodactylus deccanensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری شمال رشته‌کوه گهات غربی در ایالت‌های مهاراشترا، کرناتکه و گجرات در غرب کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۳ سانتی‌متر، دُم به درازای ۵/۶ سانتی‌متر
نگاره: Rounak Madhav Khare
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی مالزی Malaysia Bow-fingered Gecko
نام علمی: Cyrtodactylus elok
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشور مالزی در شبه‌جزیره‌ی مالزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: -
نگاره: Steven Wong
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی لگام‌دار Bridled bent-toed gecko
نام علمی: Cyrtodactylus fraenatus
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، زمین‌های کشت‌پذیر و منطقه‌های شهری مرکز کشور جزیره‌ای سری‌لانکا در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۰ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Sanjaya Kanishka
نام: گکوی دم‌حلقه‌ای هاسکین Hoskin's ring-tailed gecko
نام علمی: Cyrtodactylus hoskini
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی) در شمال ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۱/۲ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Akash Samuel
نام: گکوی جنگلی انگشت‌پوست Skin-toe forest gecko
نام علمی: Cyrtodactylus interdigitalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و غارها و زیستگاه‌های زیرزمینی (غیر آبی) در استان‌های پتچابون و لوئی در شمال کشور تایلند و استان‌های وینتیان و خاموان در مرکز کشور لائوس در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Angus McNab
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی میانی Intermediate bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus intermedius
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و رودها و جویبارهای موسمی، دوره‌ای و نامنظم جنوب کشور ویتنام، جنوب و غرب کامبوج و شرق تایلند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۹ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Jeremy Holden
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی نامنظم Irregular bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus irregularis
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشور ویتنام در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۹ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: -
نام: گکوی انگشت‌خمیده‌ی کابنا Kabaena bow-fingered gecko
نام علمی: Cyrtodactylus jellesmae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و کلان‌کشتزارهای جزیره‌ی سولاوسی وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۳ سانتی‌متر، دُم به درازای ۵/۲ سانتی‌متر
نگاره: Chris Kirby-Lambert
نام: گکوی هندی جیپور Jeypore Indian gecko
نام علمی: Cyrtodactylus jeyporensis
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری رشته‌کوه گهات شرقی در شمال ایالت اودیسا و جنوب ایالت آندرا پرادش در شرق کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۴ سانتی‌متر، دُم به درازای ۳/۸ سانتی‌متر
نگاره: GnanaeswarCh
گونه‌های خانواده‌ی گکویان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم) - (بخش دهم)
بن‌مایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین
