جزیره‌ی روبن - میراث آفریقای جنوبی

۰۸ مهر ۱۴۰۳ میراث جهانی یونسکو میراث آفریقای جنوبی

نام: جزیره‌ی روبن Robben Island
گونه: فرهنگی
تاریخ ثبت: ۱۹۹۹
شماره‌ی ثبت: ۹۱۶
کشور: آفریقای جنوبی
جایگاه: کرانه‌ی شهر کیپ‌تاون، استان کیپ غربی
گستره: ۴۷۵ هکتار
گستره (جزیره): ۵/۱۸ کیلومتر مربع
ساخت زندان: سده‌ی ۱۷ میلادی
به فرمان: مستعمره‌ی کیپ هلند (وابسته به کمپانی هند شرقی هلند)
درباره‌ی میراث: جزیره‌ی روبن در «شاخاب تیبل» در اقیانوس اطلس و در ۶/۹ کیلومتری کرانه‌ی شهر کیپ‌تاون جای گرفته است. «روبن» واژه‌ای هلندی و به‌معنای «فُک» است.
جزیره‌ی روبن نخستین بار در سال ۱۴۸۸ به‌دست «بارتولومئو دیاس» جهانگرد و جستجوگر پرتغالی یافته شد. پس از آن این جزیره به‌عنوان ایستگاه سوخت‌گیری برای پرتغالی‌ها و سپس انگلیسی‌ها و هلندی‌ها به‌کار گرفته شد. در سال‌های پایانی سده‌ی هفدهم هلندی‌ها زندانی را در این جزیره ساختند. پس از آن جزیره‌ی روبن جایی برای زندانی کردن آفریقایی‌ها، زندانیان سیاسی و همچنین زندانیان مستعمره‌های هلندی آسیای جنوب شرقی به‌شمار می‌رفت.
جزیره‌ی روبن میان سال‌های ۱۶۵۲ تا ۱۸۰۶ بخشی از «مستعمره‌ی کیپ هلند» و از سال ۱۸۰۶ تا ۱۹۱۰ بخشی از «مستعمره‌ی کیپ بریتانیا» بود. این جزیره از سال ۱۸۰۶ با عنوان‌های گوناگونی همچون زندان نظامی، بیمارستان جذامیان، تیمارستان بیماران روانی و پایگاه نظامی به‌کار گرفته شده است.
در سال ۱۹۵۹ زندانی برای بازداشت مخالفان نژادپرستی «آپارتاید» در این جزیره برپا شد. «آپارتاید» واژه‌ای هلندی و به‌معنای «جدانژادی» یا «جدا نگهداشتن» است. «آپارتاید» گونه‌ای نژادپرستی میان سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۹۰ بود که در آن نژادهای غیرسفید جدا نگه داشته می‌شدند. در آن سال‌ها سیاه‌پوستان ناچار بودند در استانی ویژه یا بخشی برگزیده شده از یک شهر زندگی کنند. آنان از همه‌ی حقوق سیاسی و همچنین آموزش و پیشرفت بی‌بهره بودند.
در سال ۱۹۶۴ «نلسون ماندلا» رهبر جنبش ضدآپارتاید به زندان ابد محکوم شد. او ۱۸ سال از دوران ۲۷ ساله‌ی زندان خود را در جزیره‌ی روبن گذراند. ماندلا زندگی‌نامه‌ی خود را که «راه دراز به‌سوی آزادی» نام داشت در زندان همین جزیره نوشت. به‌جز «نلسون ماندلا» که میان سال‌های ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹ رییس جمهور آفریقای جنوبی بود، دو رییس جمهور دیگر آفریقای جنوبی به‌نام‌های «گالیما موتلانته» و «جیکوب زوما» نیز هر کدام ۱۰ سال در این جزیره زندانی بودند. در سال ۱۹۹۱ زندان جزیره بسته شد و به‌دنبال آن جزیره در سال ۱۹۹۹ در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
جزیره‌ی روبن دربرگیرنده‌ی بخش‌های گوناگونی همچون خانه‌ی انفرادی «روبرت سوبوکو» کنشگر سیاسی، کانسار سنگ آهک (جایگاه بیگاری زندانیان)، کلیسای گاریسن، کلیسای جزامیان (گود شفرد)، گورستان جذامیان و زیارتگاه کرامت (آرامگاه سید عبدالرحمان موتورو) است. همچنین این جزیره زیستگاه نزدیک به ۲۳ گونه پستاندار و ۱۳۲ گونه پرنده است. برخی از برجسته‌ترینِ آنان بر این پایه‌اند: کل ابلق، آهوی جهنده، آهوسنگی (از خانواده‌ی گاوان)، گوزن زرد اروپایی، گاو کوهی معمولی، پنگوئن آفریقایی، باکلان تاج‌دار، باکلان دماغه، حواصیل شب تاج‌سیاه، غاز مصری، لاک‌پشت پلنگی و لاک‌پشت پدلوپر معمولی (از خانواده‌ی لاک‌پشتان زمینی).