خانوادهی مارمولکان اژدها Agamidae، خانوادهای از زیرراستهی ایگوآناسانیان، از راستهی پولکداران و از ردهی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش هشتم خانوادهی مارمولکان اژدها میپردازد با ۳۰ گونه (از ۲۶۰ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی اژدهاچههای جنوب شرق Draconinae
سردهی Diploderma
نام: مارمولک سویینهو Swinhoe's lizard
نام علمی: Diploderma swinhonis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، باغهای روستایی و منطقههای شهری جزیرهی تایوان و سه جزیرهی کوچک اُرکید، سبز و لیوچیو وابسته به جزیرهی تایوان در شرق قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۶ سانتیمتر، دُم ۲/۲ تا ۲/۴ برابر این اندازه
نگاره: 台大北极狐
سردهی آگاماهای شاخدار سریلانکایی Ceratophora
نام: آگامای شاخدار سریلانکا Sri Lanka horned agama
نام علمی: Ceratophora aspera
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری جنوب کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۴ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Frank Deschandol
نام: مارمولک شاخدار اردلن Erdelen's horned lizard
نام علمی: Ceratophora erdeleni
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری جنوب کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۴ سانتیمتر، دُم ۱ تا ۱/۵ برابر این اندازه
نگاره: Sanjaya Kanishka
نام: مارمولک شاخدار کارو Karu's horned lizard
نام علمی: Ceratophora karu
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری جنوب کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۴ سانتیمتر، دُم ۱ تا ۱/۵ برابر این اندازه
نگاره: Frank Deschandol
نام: مارمولک شاخ کرگدنی Rhino-horned lizard
نام علمی: Ceratophora stoddartii
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و کلانکشتزارهای جنوب کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Samith Wimalasekara
نام: مارمولک بینیبرگی Leaf-nosed lizard
نام علمی: Ceratophora tennentii
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و کلانکشتزارهای مرکز کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۵ تا ۷ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۳ تا ۱۴/۵ سانتیمتر
نگاره: Rangana Abeyrathne
سردهی سرگوشهدارها Gonocephalus
نام: اژدهای جنگلی بل Bell's forest dragon
نام علمی: Gonocephalus bellii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشور مالزی در شبهجزیرهی مالزی و جنوب کشور تایلند در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۵/۲ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: hardy backyardgeo
نام: اژدهای جنگلی بورنئو Borneo forest dragon
نام علمی: Gonocephalus bornensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشورهای برونئی، مالزی و اندونزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۱/۸ تا ۱۳/۶ سانتیمتر برای نرها و ۹ تا ۱۳ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۲۶ تا ۳۱ سانتیمتر برای نرها و ۲۱ تا ۲۷ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Scott Macor
نام: اژدهای جنگلی آفتابپرست Chameleon forest dragon
نام علمی: Gonocephalus chamaeleontinus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشورهای مالزی و اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۷ سانتیمتر، دُم ۱/۵ تا ۲ برابر این اندازه
نگاره: Chris Hay
نام: مارمولک سرگوشهدار دوریا Doria's angle-headed lizard
نام علمی: Gonocephalus doriae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشورهای برونئی، مالزی و اندونزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۶/۳ سانتیمتر، دُم ۱/۵ برابر این اندازه
نگاره: Greg Watson
نام: اژدهای جنگلی غولپیکر Giant forest dragon
نام علمی: Gonocephalus grandis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای باتلاقی نیمهگرمسیری یا گرمسیری و استخرها و مردابهای آب شیرین همیشگی کشورهای سنگاپور، برونئی، مالزی، اندونزی، جنوب تایلند، جنوب لائوس و جنوب ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۶ سانتیمتر، دُم ۲/۵ برابر این اندازه
نگاره: M. Wauthier
نام: مارمولک سرگوشهدار کول Kuhl's angelhead lizard
نام علمی: Gonocephalus kuhlii
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری جزیرههای جاوه و سوماترا وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۸ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۶ سانتیمتر
نگاره: Nelson Wong
نام: اژدهای جنگلی گرمسیری Tropical forest dragon
نام علمی: Gonocephalus liogaster
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و رودها و جویبارهای همیشگی (دربرگیرندهی آبشارها) در کشورهای برونئی، مالزی و اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۴/۱ سانتیمتر، دُم به درازای ۳۱/۵ سانتیمتر
نگاره: Nikolai Vladimirov
نام: اژدهای جنگلی نگروس Negros forest dragon
نام علمی: Gonocephalus sophiae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری جزیرههای نگروس، میندانائو و پانای وابسته به کشور فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۱/۱ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Lary Reeves
سردهی آگاماهای بینیشاخدار Harpesaurus
نام: مارمولک شاخدار بورنئویی Bornean Horned Lizard
نام علمی: Harpesaurus borneensis
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشورهای مالزی و اندونزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۹ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۰/۱ سانتیمتر
نگاره: Lars Fehlandt
سردهی Hypsicalotes
نام: اژدهای تاجدار کینبالو Kinabalu Crested Dragon
نام علمی: Hypsicalotes kinabaluensis
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری ایالت صباح کشور مالزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۴/۵ سانتیمتر، دُم بیش از دو برابر این اندازه
نگاره: Jordan Sitorus
سردهی Lyriocephalus
نام: مارمولک بینیدرشت Hump-nosed lizard
نام علمی: Lyriocephalus scutatus
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها و باغهای روستایی کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۷/۸ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Gaminivijithsamarakoon
سردهی Mantheyus
نام: آگامای صخرهای فوووا Phuwua rock agama
نام علمی: Mantheyus phuwuanensis
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری غرب مرکز کشور لائوس و شمال شرقی تایلند در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۶ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۸/۲ سانتیمتر
نگاره: Angus McNab
سردهی Monilesaurus
نام: مارمولک جنگلی روو Roux's forest lizard
نام علمی: Monilesaurus rouxii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و درختچهزارهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۷ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Angus McNab
سردهی مارمولکهای کانگورویی Otocryptis
نام: مارمولک کانگورو هندی Indian kangaroo lizard
نام علمی: Otocryptis beddomii
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای باتلاقی نیمهگرمسیری یا گرمسیری و جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری رشتهکوه گهات غربی در ایالتهای تامیل نادو و کرالا در جنوب کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۴ سانتیمتر، دُم به درازای ۷/۶ سانتیمتر
نگاره: -
نام: مارمولک کانگورو خالسیاه Black-spotted kangaroo lizard
نام علمی: Otocryptis nigristigma
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها و باغهای روستایی کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۵ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: David Zipper
نام: مارمولک کانگورو سریلانکا Sri Lankan kangaroo lizard
نام علمی: Otocryptis wiegmanni
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری، کلانکشتزارها و باغهای روستایی کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۷ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Timo Hannukkala
سردهی خونآشامهای دروغین Pseudocalotes
نام: مارمولک خونآشام دروغین ویتنام Vietnam false bloodsucker
نام علمی: Pseudocalotes brevipes
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری استان گوانگشی در جنوب کشور چین و شمال شرقی کشور ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۷ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Amiralles
نام: مارمولک خونآشام دروغین تای Thai false bloodsucker
نام علمی: Pseudocalotes floweri
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری جنوب غربی کشور کامبوج و شمال شرقی کشور تایلند در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۸ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Rushen
نام: آگامای کوهی برمهای Burmese mountain agamid
نام علمی: Pseudocalotes kakhienensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری استان یوننان در جنوب چین و شمال کشورهای میانمار و تایلند در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۲/۵ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Rushen
نام: مارمولک سردراز کائو نان Khao Nan long-headed lizard
نام علمی: Pseudocalotes khaonanensis
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری رشتهکوه کائو نان در استان ناکون سی تاممارات در جنوب کشور تایلند در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۰/۴ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Rushen
نام: مارمولک خونآشام دروغین برمهای Burmese false bloodsucker
نام علمی: Pseudocalotes microlepis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و جنگلهای پیشین بهسختی ویران شدهی نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشورهای میانمار، تایلند، لائوس، ویتنام و جنوب چین در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۵ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Angus McNab
نام: مارمولک خونآشام دروغین لائوسی Laotian false bloodsucker
نام علمی: Pseudocalotes poilani
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری و کلانکشتزارهای جنوب کشور لائوس در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۹ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Thomas Calame
نام: مارمولک خونآشام دروغین مالایا Malaya false bloodsucker
نام علمی: Pseudocalotes flavigula
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشور مالزی در شبهجزیرهی مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۲ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Steven Wong
نام: مارمولک باغی دروغین بوکیت لاروت Bukit Larut false garden lizard
نام علمی: Pseudocalotes larutensis
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک نیمهگرمسیری یا گرمسیری کشور مالزی در شبهجزیرهی مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۷ سانتیمتر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Kurt (Orionmystery) G
گونههای خانوادهی مارمولکان اژدها (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین
