خانواده‌ی مارمولکان اژدها Agamidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی مارمولک‌سانیان، از راسته‌ی پولک‌داران و از رده‌ی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش پنجم خانواده‌ی مارمولکان اژدها می‌پردازد با ۳۰ گونه (از ۲۶۰ گونه) آشنا می‌شویم.

دنباله‌ی زیرخانواده‌ی اژدهاچه‌های استرالیایی Amphibolurinae
سرده‌ی اژدهاهای دوخط Diporiphora

نام: اژدهای دوخط لب‌سفید White-lipped two-line dragon
نام علمی: Diporiphora albilabris
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال سرزمین شمالی و شمال ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۱ سانتی‌متر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Anders Zimny

نام: اژدهای آملیا Amelia's Dragon
نام علمی: Diporiphora ameliae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: مرکز ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۷ سانتی‌متر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Matthew McIntosh

نام: اژدهای مولگا Mulga dragon
نام علمی: Diporiphora amphiboluroides
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۹/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۵/۵ سانتی‌متر
نگاره: Eduard Galoyan

نام: اژدهای دوخط شرقی Eastern two-line dragon
نام علمی: Diporiphora australis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال کشور استرالیا و کشور پاپوآ گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷ سانتی‌متر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Stephen Mahony

نام: اژدهای ماسه‌سنگی کیمبرلی Kimberley sandstone dragon
نام علمی: Diporiphora bennettii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و گرم‌دشت‌های منطقه‌ی کیمبرلی در شمال ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۵ سانتی‌متر، دُم کمتر از دو برابر این اندازه
نگاره: Stephen Mahony

نام: اژدهای دوخط شمالی Northern two-line dragon
نام علمی: Diporiphora bilineata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های نیمه‌خشک و خشک شمال کشور استرالیا و کشور پاپوآ گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۸ سانتی‌متر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Jordan mulder

نام: اژدهای دوخط شاخاب Gulf two-lined dragon
نام علمی: Diporiphora carpentariensis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۸ سانتی‌متر، دُم دو برابر این اندازه
نگاره: Scott Macor

نام: اژدهای دوخط باریک Gracile two-lined dragon
نام علمی: Diporiphora gracilis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سبزه‌زارها و درختچه‌زارهای ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۱ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Stephen Mahony

نام: اژدهای دوخط دانه‌دانه Granulated two-lined dragon
نام علمی: Diporiphora granulifera
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۸ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Stephen Mahony

نام: اژدهای دوروزنه‌ی گلوسیاه Black-throated two-pored dragon
نام علمی: Diporiphora jugularis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال کشور استرالیا و کشور پاپوآ گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۸ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Anders Zimny

نام: اژدهای دوخط لالی Lally's two-line dragon
نام علمی: Diporiphora lalliae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سرزمین شمالی و ایالت‌های استرالیای غربی و استرالیای جنوبی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۲ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Joshua Keen

نام: اژدهای دوخط صورتی Pink two-line dragon
نام علمی: Diporiphora linga
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنوب ایالت‌های استرالیای غربی و استرالیای جنوبی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Shawn Scott

نام: اژدهای دوخط پهلوزرد Yellow-sided two-lined dragon
نام علمی: Diporiphora magna
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال سرزمین شمالی و شمال ایالت‌های کوئینزلند و استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۷ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Jules Farquhar

نام: اژدهای دم‌تازیانه‌ای نوبی Nobbi lashtail
نام علمی: Diporiphora nobbi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌ها، جنگل‌ها و درختچه‌زارهای شرق کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸/۴ تا ۱۲ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Nick Gale

نام: اژدهای بیابانی غربی نوارخاکستری Grey-striped western desert dragon
نام علمی: Diporiphora paraconvergens
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های خشک ایالت استرالیای غربی، شمال غربی ایالت استرالیای جنوبی و جنوب غربی سرزمین شمالی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۸ سانتی‌متر، دُم سه برابر این اندازه
نگاره: Stephen Mahony

نام: اژدهای سنگی کیمبرلی Kimberley rock dragon
نام علمی: Diporiphora perplexa
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۸ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Christopher J Jolly

نام: اژدهای نوبی خارسیاه Black-spined Nobbi Dragon
نام علمی: Diporiphora phaeospinosa
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنوب شرقی ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Stephen Mahony

نام: اژدهای دوروزنه‌ی گرم‌دشت شمالی Northern savannah two-pored dragon
نام علمی: Diporiphora sobria
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سرزمین شمالی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۹ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Jordan Mulder

نام: اژدهای دوخط والا Superb two-line dragon
نام علمی: Diporiphora superba
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های خشک شمال سرزمین شمالی و شمال ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸ سانتی‌متر، دُم سه برابر این اندازه
نگاره: Stephen Zozaya

نام: اژدهای دوخط پیلبارا Pilbara two-line dragon
نام علمی: Diporiphora valens
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال غربی ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Stephen Zozaya

نام: اژدهای درختی پیلبارای شمالی Northern Pilbara tree dragon
نام علمی: Diporiphora vescus
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال غربی ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۲ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Chris Nelson

نام: اژدهای دوخط کین‌گراس Canegrass two-line dragon
نام علمی: Diporiphora winneckei
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: تپه‌چمنی‌ها و تپه‌شنی‌های منطقه‌های خشک کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Bruce King

سرده‌ی Intellagama

نام: اژدهای آبی استرالیایی Australian water dragon
نام علمی: Intellagama lesueurii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: رودها، آبگیرها و دریاچه‌های جنگل‌های بارانی گرمسیری شرق کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۰۰ سانتی‌متر برای نرها و ۶۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم دو سوم درازای بدن
نگاره: Jules Farquhar
(آشنایی بیشتر با اژدهای آبی استرالیایی)

سرده‌ی Lophognathus

نام: اژدهای گیلبرت Gilbert's Dragon
نام علمی: Lophognathus gilberti
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سرزمین شمالی، غرب و مرکز ایالت کوئینزلند و شمال و شمال غربی ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۰ سانتی‌متر، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نگاره: Stephen Mahony

نام: اژدهای هورنر Horner's Dragon
نام علمی: Lophognathus horneri
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Stephen Mahony

سرده‌ی Lophosaurus

نام: اژدهای جنگلی بوید Boyd's forest dragon
نام علمی: Lophosaurus boydii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی شمال ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱۵۰ گرم برای نرها و ۱۰۰ گرم برای ماده‌ها، پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۶ سانتی‌متر برای نرها و ۱۴ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم به درازای ۳۲/۵ سانتی‌متر برای نرها و ۲۸ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Wes Read

نام: اژدهای جنگلی جنوبی Southern forest dragon
نام علمی: Lophosaurus spinipes
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی ایالت‌های کوئینزلند و نیو ساوت ولز در شرق کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۱ تا ۱۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۲۰ سانتی‌متر
نگاره: Chris Tzaros

سرده‌ی Moloch

نام: مارمولک خاردار Thorny lizard
نام علمی: Moloch horridus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک، دشت‌های شنی و بیابان‌های ماسه‌ای کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۴۹ گرم برای نرها و ۸۹ گرم برای ماده‌ها، پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶ تا ۹ سانتی‌متر برای نرها و ۸ تا ۱۱ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم کم‌وبیش همین اندازه (بیشترین درازای بدن ۲۱ سانتی‌متر)
نگاره: Otto Bylén Claesson
(آشنایی بیشتر با مارمولک خاردار)

سرده‌ی Physignathus

نام: اژدهای آبی چینی Chinese water dragon
نام علمی: Physignathus cocincinus
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های جنوب کشور چین، تایلند، ویتنام، لائوس، کامبوج و میانمار در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۲۵ سانتی‌متر برای نرها و ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم دو برابر این اندازه (بیشترین درازای بدن ۹۰ سانتی‌متر برای نرها و ۸۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها)
نگاره: Inglourious Reptiles

سرده‌ی Rankinia

نام: اژدهای خلنگزار کوهی Mountain heath dragon
نام علمی: Rankinia diemensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارهای خشک و خلنگزارهای ایالت‌های نیو ساوت ولز، ویکتوریا و تاسمانی در جنوب شرقی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۵ تا ۹ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Gary Stephenson

گونه‌های خانواده‌ی مارمولکان اژدها (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم)

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین