خانوادهی مارمولکان اژدها Agamidae، خانوادهای از زیرراستهی مارمولکسانیان، از راستهی پولکداران و از ردهی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش هفتم خانوادهی مارمولکان اژدها میپردازد با ۲۹ گونه (از ۲۶۰ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی اژدهاچههای جنوب شرق Draconinae
سردهی Calotes
نام: مارمولک کاکل آبی ویتنامی Vietnamese Blue Crested Lizard
نام علمی: Calotes bachae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای انبوه گرمسیری جنوب کشور ویتنام و شرق کامبوج در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۷ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Matt Summerville
نام: مارمولک سبز جنگلی معمولی Common green forest lizard
نام علمی: Calotes calotes
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای گرمسیری رشتهکوه گهات غربی و رشتهکوه تپههای شواروی کشور هند و جنگلهای گرمسیری کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۵۰ تا ۶۵ سانتیمتر، دُم سه چهارم درازای بدن
نگاره: Charles J. Sharp
نام: مارمولک لبنگارین Painted-lipped lizard
نام علمی: Calotes ceylonensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها، کشتزارها و باغهای خانگی کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۲ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Ravi Muthukrishna
نام: مارمولک باغجنگلی Forest garden lizard
نام علمی: Calotes emma
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای بنگلادش، کامبوج، جنوب چین، ایالت آسام هند، لائوس، شبهجزیرهی مالزی، میانمار، تایلند و ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۲۰/۵ سانتیمتر
نگاره: Angus McNab
نام: مارمولک سوتزن Whistling lizard
نام علمی: Calotes liolepis
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و کشتزارهای کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۹ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Gaminivijithsamarakoon
نام: هاردویک خونآشام (آگامای سنگی کوتوله) Hardwicke's bloodsucker
نام علمی: Calotes minor
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک و بیابانهای جنوب شرقی کشور بنگلادش، شمال هند و جنوب شرقی پاکستان در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶ سانتیمتر، دُم به درازای ۴ سانتیمتر
نگاره: Vijay Kumar Yadav
نام: مارمولک کاکل آبی Blue crested lizard
نام علمی: Calotes mystaceus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و پارکهای شهری کشورهای کامبوج، لائوس، میانمار، تایلند، جنوب ویتنام، استان یوننان چین و ایالت میزورام در شرق هند در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۸/۵ سانتیمتر
نگاره: Arne Wuensche
نام: مارمولک باغی شرقی Oriental garden lizard
نام علمی: Calotes versicolor
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها، سبزهزارهای باز و پارکها و باغهای شهری کشورهای افغانستان، جنوب شرقی ایران، پاکستان، نپال، بوتان، هند، سریلانکا، بنگلادش، میانمار، تایلند، غرب مالزی، جزیرهی سوماترای اندونزی، سنگاپور، ویتنام، مالدیو، کامبوج، لائوس، فیلیپین و جنوب چین در جنوب و جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۲۷ سانتیمتر
نگاره: -
سردهی مارمولکهای پرنده Draco
نام: اژدهای پرندهی سنگاپور Singapore flying dragon
نام علمی: Draco abbreviatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشور سنگاپور و شبهجزیرهی مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: -
نگاره: Rushen
نام: اژدهای پرندهی بلانفورد Blanford's flying dragon
نام علمی: Draco blanfordii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشور بنگلادش، جنوب غربی استان یوننان چین، هند، غرب مالزی، میانمار، شرق تایلند و ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۲ سانتیمتر، دُم به درازای ۲۳ سانتیمتر
نگاره: Chris Hay
نام: اژدهای پرندهی بوشما Boschma's Flying Dragon
نام علمی: Draco boschmai
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جزیرههای ادونارا، فلورس، کومودو، لومبوک، رینکا، سومبا، سامباوا و سولاوِسی کشور اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Tan TS
نام: اژدهای پرندهی بارتلت Bartlett's Flying Dragon
نام علمی: Draco cornutus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۵ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Chien Lee
نام: مارمولک پرندهی گونتر Gunther's flying lizard
نام علمی: Draco guentheri
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جزیرههای باسیلان، بونگائو، جولو، میندانائو، سانگا، سیاسی و سیمونول کشور فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۷ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Patrick Randall
نام: مارمولک پرندهی هندی Indian flying lizard
نام علمی: Draco dussumieri
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای رشتهکوه گهات غربی و دیگر جنگلهای تپهای جنوب کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷ تا ۹ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۰ تا ۱۳ سانتیمتر
نگاره: Jérémy Jalabert
نام: مارمولک پرندهی تیره Dusky gliding lizard
نام علمی: Draco formosus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جنوب کشور تایلند و غرب مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۱/۴ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: -
نام: مارمولک پرندهی هندوچینی Indochinese flying lizard
نام علمی: Draco indochinensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای همیشهسبز شرق و جنوب شرقی کشور کامبوج و جنوب ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۰/۸ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Eduard Galoyan
نام: اژدهای پرندهی خالدار Spotted flying dragon
نام علمی: Draco maculatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای هند، بنگلادش، جنوب چین، میانمار، لائوس، ویتنام، تایلند و غرب مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۲ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۱/۵ سانتیمتر
نگاره: Cowyeow
نام: مارمولک پرندهی خالسفید White-spotted flying lizard
نام علمی: Draco ornatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جزیرههای بوهول، دیناگات، لیته، میندانائو و سامار کشور فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: -
نگاره: Patrick Randall
نام: اژدهای پرندهی پنجخط Five-lined flying dragon
نام علمی: Draco quinquefasciatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای اندونزی، غرب مالزی، سنگاپور و جنوب تایلند در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۰/۶ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: YoyoFreelance
نام: -
نام علمی: Draco reticulatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جزیرههای بوهول، لیته و سامار کشور فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۱ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Naturgucker.de
نام: مارمولک پرندهی خطدار سولاوسی Sulawesi lined gliding lizard
نام علمی: Draco spilonotus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جنوب جزیرهی سولاوسی کشور اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: -
نگاره: Ramón Muñoz
نام: اژدهای پرندهی فیلیپین Philippine flying dragon
نام علمی: Draco spilopterus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای فیلیپین و اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۶ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Aaron Griffing
نام: اژدهای پرندهی تای Thai flying dragon
نام علمی: Draco taeniopterus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای میانمار، تایلند، کامبوج و مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۸ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Thor Hakonsen
نام: اژدهای پرندهی تیمور Timor flying dragon
نام علمی: Draco timoriensis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای اندونزی و تیمور شرقی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۳ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Heinrich Kaiser
نام: اژدهای پرندهی معمولی Common flying dragon
نام علمی: Draco volans
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای بارانی گرمسیری جنوب کشور هند، جنوب چین، اندونزی، فیلیپین، مالزی، سنگاپور، تایلند و ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۱ سانتیمتر برای نرها و ۸ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۱/۴ سانتیمتر برای نرها و ۱۳/۲ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Jasmine Vink
(آشنایی بیشتر با اژدهای پرندهی معمولی)
نام: اژدهای پرندهی بزرگ Great flying dragon
نام علمی: Draco maximus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای اندونزی، تایلند و غرب مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۱۴/۵ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Steven Wong
نام: مارمولک پرندهی ریشسیاه Black-bearded gliding lizard
نام علمی: Draco melanopogon
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای اندونزی، سنگاپور، جنوب تایلند و غرب مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۹/۳ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: Steven Wong
نام: مارمولک پرندهی معمولی Common gliding lizard
نام علمی: Draco sumatranus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای اندونزی، مالزی، سنگاپور و استان جزیرهای پالاوان فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۵ سانتیمتر، دُم تا دو برابر این اندازه
نگاره: CW Gan
سردهی Dendragama
نام: آگامای درختی بولانژه Boulenger's tree agama
نام علمی: Dendragama boulengeri
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جزیرهی سوماترای کشور اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۳ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۶ سانتیمتر
نگاره: Kurt (Orionmystery) G
گونههای خانوادهی مارمولکان اژدها (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین