خانوادهی گاوان Bovidae، خانوادهای از زیرراستهی نشخوارکنندهسانیان، از راستهی جفتسمسانان و از ردهی پستانداران هستند. در این نوشته که به بخش سوم خانوادهی گاوان میپردازد با ۲۷ گونه (از ۱۴۰ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی گاویان Bovinae
سردهی گاومیشهای آفریقایی Syncerus
نام: گاومیش آفریقایی (بوفالوی آفریقایی) African buffalo
نام علمی: Syncerus caffer
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای انبوه دشت، جنگلهای بارانی دشت، جنگلها و سبزهزارهای کوهستانی، سبزهزارهای اقاقیا، درختزارهای میومبو، گرمدشتهای کرانهای، دشتها و بوتهزارهای نیمهخشک زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: وزن ۴۲۵ تا ۸۷۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۱۷۰ تا ۳۴۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۷۰ تا ۱۱۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۰۰ تا ۱۷۰ سانتیمتر (زیرگونهی گاومیش جنگلی آفریقایی ۳۰ تا ۴۰ درصد کوچکتر است. وزن ۲۵۰ تا ۳۲۰ کیلوگرم، بلندای بدن تا شانهها ۱۰۵ سانتیمتر)
نگاره: Bernard DUPONT
(آشنایی بیشتر با گاومیش آفریقایی یا بوفالوی آفریقایی)
سردهی بزآهوها Tragelaphus
نام: گورگوزن (بونگو) Bongo
نام علمی: Tragelaphus eurycerus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: زیرگونهی گورگوزن غربی یا گورگوزن دشتی در جنگلهای گرمسیری کشورهای کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، ساحل عاج، گینهی استوایی، گابن، غنا، گینه، لیبریا، سیرالئون و سودان جنوبی در مرکز و غرب قارهی آفریقا و زیرگونهی گورگوزن شرقی یا گورگوزن کوهستانی تنها در جنگلهای کوهستانی کشور کنیا در شرق قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۲۲۰ تا ۴۰۵ کیلوگرم برای نرها و ۱۵۰ تا ۲۳۵ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۲۱۵ تا ۳۱۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۴۵ تا ۶۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۱۰ تا ۱۳۰ سانتیمتر
نگاره: Dave
(آشنایی بیشتر با گورگوزن یا بونگو)
نام: کودوی بزرگ Greater kudu
نام علمی: Tragelaphus strepsiceros
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها، درختچهزارها و بوتهزارهای بخشهایی از کشورهای اتیوپی، تانزانیا، اریتره، کنیا، زامبیا، آنگولا، نامیبیا، بوتسوانا، زیمبابوه، آفریقای جنوبی، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری دموکراتیک کنگو، جیبوتی، اسواتینی، مالاوی، موزامبیک، سومالی و اوگاندا در شرق و جنوب قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۱۹۰ تا ۲۷۰ (گاه ۳۱۵) کیلوگرم برای نرها و ۱۲۰ تا ۲۱۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۸۵ تا ۲۴۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۳۰ تا ۵۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۶۰ سانتیمتر برای نرها و ۱۰۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Gordon Magee
(آشنایی بیشتر با کودوی بزرگ)
نام: کل بیشهی دماغه Cape bushbuck
نام علمی: Tragelaphus sylvaticus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای بارانی، جنگلهای کوهستانی، گرمدشتهای درختی، بوتهزارها و درختزارهای زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: وزن ۴۰ تا ۸۰ کیلوگرم برای نرها و ۲۴ تا ۶۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۱۷ تا ۱۴۵ سانتیمتر برای نرها و ۱۱۴ تا ۱۳۲ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۹ تا ۲۴ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۶۴ تا ۱۰۰ سانتیمتر برای نرها و ۶۱ تا ۸۵ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Jeremy Smith
نام: کل بیشهی لگامدار Harnessed bushbuck
نام علمی: Tragelaphus scriptus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای باز، گرمدشتهای بوتهای و درختزارهای انبوه بخشهایی از کشورهای سنگال، گامبیا، گینه، سیرالئون، غنا، نیجر، نیجریه، کامرون، چاد، جمهوری آفریقای مرکزی، سودان جنوبی، اوگاندا، گابن، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو و آنگولا در زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: وزن ۴۰ تا ۸۰ کیلوگرم برای نرها و ۲۵ تا ۶۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۳۰ تا ۳۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۷۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر برای نرها و ۶۵ تا ۸۵ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: David Beadle
نام: کودوی کوچک Lesser kudu
نام علمی: Tragelaphus imberbis
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای خشک، تخت و دارای تودههای درختی انبوه، درختزارها و زمینهای تپهای کشورهای اتیوپی، کنیا، سومالی، سودان جنوبی، تانزانیا و اوگاندا در شرق قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۹۲ تا ۱۰۸ کیلوگرم برای نرها و ۵۶ تا ۷۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۱۰ تا ۱۴۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۲۵ تا ۴۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۹۵ تا ۱۰۵ سانتیمتر برای نرها و ۹۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Donna Sullivan-Thomson
نام: نیالای کوهی Mountain nyala
نام علمی: Tragelaphus buxtoni
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها، بوتهزارها، خلنگزارها و تپهماهورهای منطقههای کوهستانی بخش کوچکی از مرکز کشور اتیوپی در شرق قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۱۸۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم برای نرها و ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۲۴۰ تا ۲۶۰ سانتیمتر برای نرها و ۱۹۰ تا ۲۰۰ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۲۰ تا ۱۳۵ سانتیمتر برای نرها و ۹۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Bird Explorers
نام: نیالای دشتی Lowland nyala
نام علمی: Tragelaphus angasii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها و تودههای درختی انبوه دشت در کشورهای مالاوی، موزامبیک، آفریقای جنوبی، اسواتینی، زامبیا، زیمبابوه، بوتسوانا و نامیبیا در جنوب قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۹۸ تا ۱۲۵ کیلوگرم برای نرها و ۵۵ تا ۶۸ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۳۵ تا ۱۹۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۴۰ تا ۵۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۱۰ سانتیمتر برای نرها و ۹۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: EKatBoechat
نام: کل مرداب Sitatunga
نام علمی: Tragelaphus spekii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: پوشش گیاهی بلند و انبوه باتلاقهای موسمی، جنگلهای مردابی، تودههای درختی پهنههای رودخانهای و باتلاقهای مانگرو کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری کنگو، کامرون، بخشهایی از سودان جنوبی، گینهی استوایی، بوروندی، غنا، بوتسوانا، رواندا، زامبیا، گابن، جمهوری آفریقای مرکزی، تانزانیا، اوگاندا و کنیا در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۷۶ تا ۱۱۹ کیلوگرم برای نرها و ۲۴ تا ۵۷ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۳۶ تا ۱۷۷ سانتیمتر برای نرها و ۱۰۴ تا ۱۴۶ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۴ تا ۳۷ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۸۱ تا ۱۱۶ سانتیمتر برای نرها و ۷۲ تا ۹۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Elaine Williams
سردهی گاوهای کوهی Taurotragus
نام: گاو کوهی معمولی (الاند معمولی) Common eland
نام علمی: Taurotragus oryx
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای نیمهخشک با درختچهزارهای بوتهمانند، گرمدشتها، سبزهزارها، درختزارها، منطقههای نیمهبیابانی و منطقههای کوهستانی کشورهای آنگولا، بوتسوانا، جمهوری دموکراتیک کنگو، اسواتینی، اتیوپی، کنیا، لسوتو، مالاوی، موزامبیک، نامیبیا، رواندا، آفریقای جنوبی، سودان جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، زامبیا و زیمباوه در مرکز و جنوب قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۴۰۰ تا ۹۴۲ کیلوگرم برای نرها و ۳۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۲۴۰ تا ۳۴۵ سانتیمتر برای نرها و ۲۰۰ تا ۲۸۰ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۵۰ تا ۹۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۵۰ تا ۱۸۳ سانتیمتر برای نرها و ۱۲۵ تا ۱۵۳ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Claudio Dias Timm
(آشنایی بیشتر با گاو کوهی معمولی یا الاند معمولی)
نام: گاو کوهی بزرگ Giant eland
نام علمی: Taurotragus derbianus
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرمدشتهای پهنبرگ، درختزارها، سبزهزارهای میان جنگلها، جنگلها و لبهی بیابانهای کشورهای کامرون، گینه، مالی و سنگال در غرب قارهی آفریقا و کشورهای جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری دموکراتیک کنگو و سودان جنوبی در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۴۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم برای نرها و ۳۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۲۱۹ تا ۲۹۱ سانتیمتر، دُم به درازای ۹۱ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۲۸ تا ۱۸۱ سانتیمتر
نگاره: Daevon29
(آشنایی بیشتر با گاو کوهی بزرگ)
زیرخانودهی بزیان Caprinae
سردهی گوسفندهای بربری Ammotragus
نام: گوسفند بربری Barbary sheep
نام علمی: Ammotragus lervia
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: کوههای بیابانی کشورهای الجزایر، مصر، شمال چاد، لیبی، شمال مالی، موریتانی، مراکش، نیجر، تونس، صحرای غربی و سودان در شمال قارهی آفریقا (گوسفند بربری به آمریکای شمالی و جنوب اروپا نیز برده شده و جانور بومی این سرزمینها بهشمار نمیرود.)
اندازه: وزن ۱۴۵ کیلوگرم برای نرها و ۶۵ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۳۰ تا ۱۶۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۷۵ تا ۱۱۰ سانتیمتر
نگاره: Marco
(آشنایی بیشتر با گوسفند بربری)
سردهی Arabitragus
نام: بز عربی Arabian tahr
نام علمی: Arabitragus jayakari
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: رشتهکوه حجر در کشورهای عمان و امارات در غرب قارهی آسیا
اندازه: وزن ۳۸ تا ۴۵ کیلوگرم برای نرها و ۱۷ تا ۲۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۹۳ تا ۹۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۸/۴ تا ۱۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۶۱ تا ۶۴ سانتیمتر
نگاره: Klaus Rudloff
سردهی تاکینها Budorcas
نام: تاکین Takin
نام علمی: Budorcas taxicolor
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درههای جنگلی تا منطقههای صخرهای و منطقههای آلپی پوشیده از سبزهی بلندیهای ۱۰۰۰ تا ۴۵۰۰ متری شرق رشتهکوه هیمالیا در قارهی آسیا (شرق منطقهی تبت، ایالت سیکیم و شمال ایالت آسام هند، کشور بوتان، شمال میانمار و مرکز و جنوب چین)
اندازه: وزن ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلوگرم برای نرها و ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۶۰ تا ۲۲۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۲ تا ۲۱/۶ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۹۷ تا ۱۴۰ سانتیمتر
نگاره: Eric Kilby
(آشنایی بیشتر با تاکین)
سردهی بزهای کوهی Capra
نام: بز کوهی سیبری (بز کوهی آسیایی) Siberian ibex
نام علمی: Capra sibirica
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای کوهستانی صخرهای بهویژه منطقههای دارای شیب تند در سبزدشتهای بلند، چمنزارهای آلپی و منطقههای نیمهبیابانی شمال کشور پاکستان، شمال غربی هند، افغانستان، تاجیکستان، شرق ازبکستان، قرقیزستان، جنوب شرقی قزاقستان، مغولستان، غرب و شمال چین (بیشتر منطقهی خودگردان سینکیانگ) و جنوب مرکزی روسیه در آسیای میانه
اندازه: وزن ۶۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم برای نرها و ۳۴ تا ۵۶ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۳۰ تا ۱۶۵ سانتیمتر برای نرها و ۱۳۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۰ تا ۱۸ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۸۸ تا ۱۱۰ سانتیمتر برای نرها و ۶۷ تا ۹۲ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Dmitry Kulakov
(آشنایی بیشتر با بز کوهی سیبری یا بز کوهی آسیایی)
نام: مارخور (بز کوهی مارخور) Markhor
نام علمی: Capra falconeri
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای درختچهای بلوط، کاج و ارس در بلندیهای ۶۰۰ تا ۳۶۰۰ متری منطقههای کوهستانی شمال کشور پاکستان، شمال هند، شمال شرقی افغانستان، جنوب تاجیکستان و جنوب ازبکستان در آسیای میانه و جنوب قارهی آسیا
اندازه: وزن ۸۰ تا ۱۱۰ کیلوگرم برای نرها و ۳۲ تا ۵۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۴۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۸ تا ۱۴ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۶۵ تا ۱۱۵ سانتیمتر
نگاره: Korkeasaaren Elaintarha
(آشنایی بیشتر با مارخور یا بز کوهی مارخور)
نام: بز (بز رام شده) Goat
نام علمی: Capra hircus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: زیستگاههای گوناگون در سراسر جهان (بزهای رمیده: منطقههای کوهستانی، پرتگاههای صخرهای و چمنزارهای آلپی)
اندازه: وزن ۹ تا ۱۱۳ (میانگین: ۴۵) کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۱۱۵ تا ۱۷۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۲۶ تا ۱۰۷ (میانگین: ۶۴) سانتیمتر
نگاره: Franz Perc
(آشنایی بیشتر با بز یا بز رام شده)
نام: بز وحشی (کل و بز) Wild goat
نام علمی: Capra aegagrus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها، درختچهزارها و منطقههای صخرهای کشورهای ترکیه، گرجستان، ارمنستان، آذربایجان، جمهوریهای داغستان و چچن روسیه، ایران، افغانستان، پاکستان و ترکمنستان در قارهی آسیا
اندازه: وزن ۴۵ تا ۹۰ کیلوگرم برای نرها و ۲۵ تا ۵۵ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۲۹ تا ۱۵۲ سانتیمتر، دُم به درازای ۱۱ تا ۱۳ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۷۳ تا ۹۰ سانتیمتر برای نرها و ۵۵ تا ۶۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Wolfgang Dreier
گمان میرود بز وحشی، نیای بز Goat یا بز رام شده، با نام علمی Capra hircus باشد.
نام: بز کوهی قفقازی شرقی (بز کوهی داغستانی) East Caucasian tur
نام علمی: Capra cylindricornis
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای جنگلی و کوهستانی کشورهای گرجستان و آذربایجان و بخشهایی از جنوب غربی روسیه در منطقهی قفقاز
اندازه: وزن ۱۴۰ کیلوگرم برای نرها و ۵۶ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۹۰ سانتیمتر برای نرها و ۱۳۸ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۱ تا ۱۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۰۵ سانتیمتر برای نرها و ۸۵ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Kristen_Hartmann
نام: بز کوهی قفقازی غربی West Caucasian tur
نام علمی: Capra caucasica
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای جنگلی و کوهستانی کشور گرجستان و بخشهایی از جنوب غربی روسیه در منطقهی قفقاز
اندازه: وزن ۶۵ تا ۸۰ (گاه ۱۰۰) کیلوگرم برای نرها و ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۵۰ تا ۱۶۵ سانتیمتر برای نرها و ۱۲۰ تا ۱۴۰ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۰ تا ۱۴ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۹۰ تا ۱۰۹ سانتیمتر برای نرها و ۷۸ تا ۹۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Paul MOINE
نام: بز کوهی آلپ Alpine ibex
نام علمی: Capra ibex
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای جنگلی و کوهستانی رشتهکوه آلپ در بخشهایی از کشورهای فرانسه، سوئیس، لیختناشتاین، ایتالیا، آلمان، اتریش، اسلوونی و بلغارستان در مرکز قارهی اروپا
اندازه: وزن ۶۷ تا ۱۱۷ کیلوگرم برای نرها و ۱۷ تا ۳۲ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۴۹ تا ۱۷۱ سانتیمتر برای نرها و ۱۲۱ تا ۱۴۱ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۹۰ تا ۱۰۱ سانتیمتر برای نرها و ۷۳ تا ۸۴ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Mario Nonaka
(آشنایی بیشتر با بز کوهی آلپ)
نام: بز کوهی ایبری (بز کوهی اسپانیایی) Iberian ibex
نام علمی: Capra pyrenaica
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای کوهستانی کشورهای اسپانیا و پرتغال در شبهجزیرهی ایبری در جنوب غربی قارهی اروپا
اندازه: وزن ۱۲۰ کیلوگرم برای نرها و ۳۰ تا ۴۵ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۴۸ سانتیمتر برای نرها و ۱۲۰ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۲ تا ۱۳ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۷۷ سانتیمتر برای نرها و ۶۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Santiago Aves
نام: بز کوهی نوبهای Nubian ibex
نام علمی: Capra nubiana
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای کوهستانی همچون تنگدرهها، رخنمونها و دامنههای واریزهای منطقههای خشکِ دارای پوشش گیاهی کم در کشورهای مصر، سودان، اردن، عمان، اسرائیل، فلسطین و عربستان در شمال شرقی قارهی آفریقا و منطقهی خاورمیانه
اندازه: وزن ۶۲/۵ کیلوگرم برای نرها و ۲۶/۵ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۲۵ سانتیمتر برای نرها و ۱۰۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۷۵ سانتیمتر برای نرها و ۶۵ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Netzach Farbiash
(آشنایی بیشتر با بز کوهی نوبهای)
نام: بز کوهی والیا Walia ibex
نام علمی: Capra walie
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی و سبزهزارها و درختچهزارهای زیرآلپی شمال کشور اتیوپی در شرق قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۱۲۰ کیلوگرم برای نرها و ۸۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۴۰ تا ۱۷۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۹۰ تا ۱۱۰ سانتیمتر
نگاره: J Marshall
سردهی Hemitragus
نام: بز کوهی هیمالیایی Himalayan tahr
نام علمی: Hemitragus jemlahicus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی رشتهکوه هیمالیا در جنوب منطقهی تبت، شمال کشور هند، غرب بوتان و نپال در قارهی آسیا
اندازه: وزن ۷۳ کیلوگرم برای نرها و ۳۶ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۹۰ تا ۱۴۰ سانتیمتر، دُم به درازای ۹ تا ۱۲ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۶۵ تا ۱۰۰ سانتیمتر
نگاره: Klaus Rudloff
سردهی Nilgiritragus
نام: بز کوهی نیلگیری Nilgiri tahr
نام علمی: Nilgiritragus hylocrius
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و سبزهزارهای کوهستانی تپههای نیلگیری و بخشهای جنوبی رشتهکوههای گهات غربی و گهات شرقی در ایالتهای تامیل نادو و کرالا در جنوب کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: وزن ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم برای نرها و ۵۰ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۵۰ سانتیمتر برای نرها و ۱۱۰ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۱۱۰ سانتیمتر برای نرها و ۸۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Parth Joshi
سردهی بزهای کوهی آمریکای شمالی Oreamnos
نام: بز کوهی راکی Rocky Mountain goat
نام علمی: Oreamnos americanus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای صخرهای و شیبدار بلندیهای ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ متری رشتهکوه راکی در جنوب شرقی ایالت آلاسکا، غرب کانادا و غرب کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۹۵ تا ۱۱۵ کیلوگرم برای نرها و ۶۰ تا ۷۵ کیلوگرم برای مادهها، سر و بدن به درازای ۱۵۵ تا ۱۸۰ سانتیمتر برای نرها و ۱۴۰ تا ۱۷۰ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر، بلندای بدن تا شانهها ۹۰ تا ۱۱۰ سانتیمتر (نرها ۴۰ تا ۶۰ درصد بزرگترند.)
نگاره: Ron Wolf
(آشنایی بیشتر با بز کوهی راکی)
گونههای خانوادهی گاوان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین